Project Xanten Magni Dei

Watervoorziening

Riolering

Picture
Een aquaduct is een kanaal voor het vervoeren van water. Meestal gebeurde het vervoeren van water onder de grond, maar op sommige plekken kon dat niet. Dit kwam doordat er bijvoorbeeld een rivier overgestoken moest worden. Dan bouwden de Romeinen bogen van beton en steen. Het waterkanaal moest over de hele lengte precies even schuin aflopen. Want dan bleef het water even hard stromen. Behalve een aquaduct was ook beton een uitvinding van de Romeinen. Het was sterk, goedkoop en gemakkelijker te maken dan steenblokken. Aquaduct betekent waterleiding, daar komt dus ook ons woord vandaan.
In Xanten waren verschillende manieren om water te vervoeren. De meest gebruikte waren de ondergrondse waterleidingen zoals wij ze ook kennen: rioolbuizen (zie het plaatje hiernaast). In Xanten hebben wij zelf geen aquaducten gezien, maar die zijn er waarschijnlijk wel geweest. Dat was namelijk de snelste manier om water vervoeren. Het water kwam vanaf een bron dat 8 kilometer van de stad af lag, vanuit die bron werd het water in een 70 centimeter diepe (zo was het vorst vrij) waterleiding vervoerd. Dichterbij de stad werden aquaducten gebruikt.
De rioolbuizen zoals op het plaatje lagen door de hele stad, want al het gebruikte water uit de thermen, de herberg en de werkplaatsen kwamen uit op die rioolbuizen. Die rioolbuizen voerden het dan weer af richting een zijarm van de Rijn.
In de fotogallerij hieronder staan wat foto's van verschillende andere manieren van riolering die we in Xanten gezien hebben plus nog een bordje waarop informatie is te vinden.

Picture
Op dit plaatje is een voorbeeld van hoe het vuile water vanuit bijvoorbeeld de thermen naar de rioolbuizen wordt geleidt. Ook zie je dat er eerst nog een ander 'netwerk' aan te pas kwam. Dat waren de kleinere rioolbuizen.

Thermen
Het woord thermen is afgeleid van het Griekse bijvoeglijk naamwoord "thermos", dat betekent warm. Je kon je er wassen en afspreken met vrienden, maar ook sporten, lezen en ontspannen in verschillende soorten baden. Zo had je als je binnen kwam de kleedruimtes, daarna kwam je via de koudwaterzaal (frigidarium) en de lauwwaterzaal (tepidarium) in de heetwaterzaal (caldarium). Voor de rijkere burgers was er een speciale ruimte waar je je kon laten insmeren met (olijf)olie, zo werd je huid schoon en lekker zacht.
In Xanten was er een heel groot badhuis. Een deel daarvan kan je nunog zien, het andere deel is nu een museum met allerlei soorten opgravingen: het RömerMuseum. Van de opgravingen in het badhuis heb ik hieronder een fotogallerij gemaakt, samen met foto's van de maquette van het badhuis in de oorspronkelijke staat. Verder had je in Xanten in de herberg ook een klein badhuis, die was er voor de reizigers.


Bronnen

- wikipedia (thermen en Xanten)
- de bordjes in Xanten
- het Latijn boek